De toezeggingen op de website zijn veelbelovend. Jeugdzorgaanbieder Juzt presenteert zich als specialist in complexe gezinsproblematiek en onderscheidt zich door gefundeerde kennis en kunde rondom systemisch werken, hechting- en trauma- problematiek en (kind)veiligheidsrisico’s. De professionals – Juzt noemt ze de ‘deskundige voorbijgangers’ – bekijken de problemen vanuit de context waarin ze ontstaan en in stand worden gehouden. Heel ambitieus en hoopgevend, maar onze ervaring is dat dit in de verste verte niet wordt waargemaakt.

Een van die deskundige voorbijgangers, een jeugdpsycholoog, werd eind vorig jaar door het College van Beroep NIP – Nederlands Instituut voor Psychologen – (tuchtcollege) berispt. Die oordeelde in hoger beroep dat zij in een traject begeleide omgang tussen mijn man Frans en zijn twee kinderen ernstig tekort geschoten was. In een blog dat ik hier eerder over schreef lees je wat haar wordt verweten en waarom zij deze complexe zaak, waar ook ouderverstoting speelt, volgens het tuchtcollege beter niet had kunnen aannemen. Dat blog sluit af met de vraag wie hier iets van gaat leren. Want dat was de bedoeling van onze klachten. Niet om deze psycholoog aan de schandpaal te nagelen, maar om de organisatie een spiegel voor te houden. De ‘gefundeerde kennis en kunde’ voor dit soort zaken heeft Juzt beslist niet in huis en door geen hulp te bieden aan kinderen die ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd door ouderverstoting, is Juzt medeplichtig aan geestelijke kindermishandeling!

In hun kuif gepikt

Maar Juzt wil niet in de spiegel kijken en al helemaal niks leren. Diep beledigd zijn ze, want hoe durven wij én het tuchtcollege hun deskundigheid in twijfel te trekken! Dat was ongeveer de strekking van het gesprek dat wij kortgeleden hadden met de (interim) bestuurder van Juzt, de jeugdpsycholoog en… hun advocaat. Wij waren daarvoor uitgenodigd nadat we, maanden na de uitspraak van het tuchtcollege, aan Juzt toch eens wat vragen hadden gesteld. Waren er intern verbetermaatregelen genomen? Had Juzt de rechtbank op de hoogte gesteld van de opgelegde maatregelen aan de jeugdpsycholoog die pas tijdens de tuchtprocedure bekende dat zij nooit eerder een dergelijke onderzoeksopdracht voor de rechtbank had uitgevoerd? Zijn de kinderen van Frans en hun moeder geïnformeerd dat er – achteraf bezien – in het traject fouten zijn gemaakt en dat de kinderen niet de hulp hebben gekregen die ze nodig hadden? En, wat gaat jeugdzorgaanbieder Juzt alsnog voor deze kinderen doen?

Juzt weet het beter dan het tuchtcollege

De bestuurder heeft niet het fatsoen en de volwassenheid om zelf het gesprek te beginnen. Ook niet om excuses te maken of op een andere manier aan te geven dat hij betreurt wat er is misgegaan in zijn organisatie. Die twijfelachtige eer krijgt de advocaat en niet gehinderd door enige kennis van zaken stelt hij onder andere (citaat): ‘De vraag is hoe het in hoger beroep is gegaan en tot welk oordeel de tuchtrechter daar uiteindelijk is gekomen. Daar hebben wij toch wel een wat ander gevoel over’. Daarna komen er nog heel veel woorden die erop neerkomen dat Juzt de berisping verwerpt en helemaal niet twijfelt aan de deskundigheid van de psycholoog, maar kennelijk wel aan het College van Beroep!

De advocaat geeft verder schoorvoetend toe dat Juzt de eerder opgelegde waarschuwing door het College van Toezicht NIP over de ondermaatse rapportage aan de rechtbank wel accepteert. De psycholoog ziet haar fouten in en intern zijn de procedures voor verslaglegging en voor rapportages aan de rechtbank aangescherpt. Prachtig, maar dit is een lang gepasseerd station en niet de aanleiding voor dit gesprek.

Berisping wordt ontkend

Juzt doet dus alsof de berisping niet bestaat en dat wordt het hele verdere gesprek volgehouden! De doofpot tactiek, proberen een rookgordijn op te trekken met juridisch gewauwel, stug blijven ontkennen en dan maar hopen dat het overwaait. Dat hebben we vaker gezien bij overheids­instanties die met hun eigen falen worden geconfronteerd. Zo maakte het openbaar ministerie op televisie professor Peter Van Koppen uit voor leugenaar en wordt zijn wetenschappelijke rapport met de vaststelling dat de aangiftes die de ex van Frans tegen hem deed ontegenzeggelijk vals waren ontkend! Het openbaar ministerie was zelf te laf om onderzoek naar de aangiftes te doen, maar ontkent vervolgens het oordeel van een zeer gerespecteerde partij, als dat niet in hun straatje past. Daar riekt het bij Juzt ook naar.

Geen oog voor ouderverstoting

Over de essentie van onze klachten, dat de psycholoog totaal geen oog had voor de ouderverstotings­problematiek bij de kinderen van Frans omdat ze die expertise mist, wel vaststelde dat de kinderen ‘iets van’ hulp nodig hadden, maar vervolgens niets deed, wil Juzt niet praten. Als wij ze confronteren met de gevolgen van hun fouten en dat de kinderen daardoor ernstig zijn benadeeld, reageren ze verontwaardigd dat Juzt niet verantwoordelijk is voor wat er met de kinderen is gebeurd… Ook wil Juzt niets weten van enige maatschappelijk verantwoordelijkheid die je als jeugdzorgaanbieder naar ons idee hebt.

Zo heeft een gesprek natuurlijk geen zin.

Juzt heeft nauwelijks verbetermaatregelen genomen en de psycholoog voelt niets voor bijscholing, aanvullende training en externe supervisie zoals haar door het tuchtcollege dringend is geadviseerd. Ook vindt Juzt het niet haar taak om, nu achteraf blijkt dat er fouten zijn gemaakt, met de kinderen van Frans in gesprek te gaan (ze zijn 19 en bijna 21, daar kun je volgens mij prima mee praten), ze uit te leggen wat er is misgegaan en te kijken of Juzt misschien nog iets voor ze kan betekenen. Nee zeg, het idee alleen al! Wel zal Juzt de uitspraken van het tuchtcollege naar de rechtbank sturen, maar… zeggen ze er meteen bij, wat moet de rechtbank daar nog mee? Wij krijgen, ondanks ons verzoek, geen kopie van de brief aan de rechtbank…

Oordeel tuchtcollege straalt af op de hele organisatie

Het is ontluisterend om te zien hoe de bestuurder van een van de grotere jeugdzorgaanbieders in ons land omgaat met klachten en zich gedraagt als een verongelijkt kind. Vooral druk met zichzelf en het eigen gelijk, zich verschuilend achter regeltjes en procedures en totaal geen oog voor de verstrekkende gevolgen van hun ondeskundig handelen. Zouden ze doorhebben dat wij een klant zijn en een (gepeperde) rekening hebben betaald voor ‘work not done’? De specialistische hulp en kwalitatieve zorg van zeer hoog niveau die wordt beloofd op de website, hebben Frans en zijn kinderen zeker niet gekregen. Dan moet je niet boos worden als we daar iets van zeggen en vervolgens ook – tot twee keer toe – gelijk krijgen van het tuchtcollege.

De bestuurder neemt geen verantwoordelijkheid voor de ondeugdelijke gang van zaken rondom de opdracht van de rechtbank voor omgang tussen Frans en zijn kinderen. Hij wil niet zien dat het vernietigende oordeel van het tuchtcollege over het ondeskundig handelen van de jeugdpsycholoog afstraalt op de hele organisatie en ook op die van de zorgmanager van de Afdeling Kind en Scheiding, die mede verantwoordelijk was voor de uitvoering van de opdracht.

Brevet van onvermogen: contact levert niets op!

Nog even de essentie: Juzt wist dat de (thuis)situatie van de kinderen van Frans onveilig was en dat zij in hun ontwikkeling werden bedreigd als gevolg van ouderverstoting door een moeder met een – door een psycholoog vastgestelde – persoonlijkheidsstoornis. Juzt kende de context en achtergronden (de feiten!) in deze zaak. De visie van de Raad van de Kinderbescherming en de opdracht van de rechtbank waren helder: contactherstel was essentieel omdat de kinderen zich dan pas zelfstandig een beeld zouden kunnen vormen van hun vader. Hoe duidelijk kan het zijn? Toch meent Juzt het allemaal beter te weten en ziet geen enkele noodzaak voor contact, ze zeggen letterlijk: ‘het zou niets opleveren’.

‘The therapist’s primary role is to create opportunities for the child to spend time with the targeted parent in order to experience firsthand that he or she is not a dangerous person as the child has been led to believe.’                                                Uit ‘Breaking the Ties that Bind’ van Dr. Amy J. Baker

Het arrogante gedrag van Juzt en haar bestuurder is een brevet van onvermogen. Het bevestigt alleen maar het oordeel van het tuchtcollege dat Juzt inderdaad niet over de kwaliteiten en specifieke deskundigheid beschikt die nodig zijn voor opdrachten van de rechtbank in zaken waar (mogelijk) ouderverstoting speelt.

Door de berisping glashard te ontkennen, geen verantwoordelijkheid te nemen voor de gemaakte fouten en door niets te doen voor de kinderen van Frans, denkt Juzt de zaak te hebben afgedaan. Voor ons is dat nog niet zo klip en klaar.